Η ραπτομηχανή είναι ένα εργαλείο, όσο πιο πολλά ξέρεις για τις ρυθμίσεις και τις δυνατότητές της, τόσα καλύτερα προετοιμασμένη θα είσαι για τα διαφορετικά υφάσματα και κλωστές που θα συναντήσεις εκεί έξω.Πάνω κάνω οι ραπτομηχανές έχουν τα ίδια βασικά κουμπάκια. Ανάλογα με το έτος κατασκευής και το κόστος της μπορεί να έχει περισσότερες ή λιγότερες επιπλέον ρυθμίσεις.

Πριν όμως δούμε τα κουμπάκια και τους μοχλούς, ας κάνουμε την διάκριση μεταξύ αναλογικής, ηλεκτρικής και ηλεκτρονικής ραπτομηχανής:

• Αναλογική: Όλα τα κουμπάκια είναι μηχανικά, δεν έχει οθονίτσα.
• Ηλεκτρική:  Έχει μια μικρή οθονίτσα, κυρίως για την επιλογή των γαζιών ή/και των ρυθμίσεων μήκους και πλάτους.
• Ηλεκτρονική: Έχει μεγαλύτερη οθόνη για όλες τις ρυθμίσεις, ενώ μπορεί να συνδεθεί και με υπολογιστή.

Μία ακόμη διαφοροποίηση είναι η θέση της μασουρίστρας:

• Κάθετη μασουρίστρα: χρειάζεται να ανοίξεις το πορτάκι και να αφαιρέσεις την σαίτα για να τοποθετήσεις μέσα της την μασουρίστρα.
• Οριζόντια μασουρίστα: ανοίγεις το πορτάκι, αλλά η σαίτα δεν αφαιρείται, χρειάζεται απλώς να ρίξεις μέσα την μασουρίστρα και να τοποθετήσεις την κλωστή σύμφωνα με τους οδηγούς.

Ας δούμε τα βασικά κουμπάκια και τι κάνει το καθένα:

Βασικές λειτουργίες

• Διακόπτης
  Ανοίγει και κλείνει την ραπτομηχανή. Όταν δεν την χρησιμοποιείς, καλό είναι να την κλείνεις.
• Υποδοχή ρεύματος & πατήστρας
  Εδώ συνδέεις την πρίζα και την πατήστρα. Σε κάποιες μηχανές τα 2 καλώδια καταλήγουν σε μία υποδοχή, σε κάποιες άλλες είναι χωριστά.
• Πατήστρα
  Δουλεύει σαν γκάζι, όσο πιο γρήγορα πατάς, τόσο πιο γρήγορα ράβεις.
• Χειροκίνητη ρόδα
  Ράβεις χειροκίνητα, καθώς γυρίζεις την ρόδα προς το μέρος σου. Προσέχεις να μην την γυρίσεις ποτέ ανάποδα όσο ράβεις.

Επιλογές & ρυθμίσεις γαζιών

• Επιλογέας γαζιού
  Από εκεί επιλέγεις το γαζί που θα χρησιμοποιήσεις: ίσιο, ζιγκ ζαγκ, διακοσμητικό κ.ο.κ
• Ρυθμιστής μήκους γαζιού
  Ρυθμίζει το μήκος της κάθε βελονιάς του γαζιού.
• Ρυθμιστής πλάτους γαζιού
  Για γαζιά που έχουν πλάτος, όπως τα ζιγκ ζαγκ και τα διακοσμητικά.
• Ρυθμιστής έντασης πάνω κλωστής
  Ρυθμίζει την τάση της κλωστής της κουβαρίστρας. Συνήθως αφήνουμε αυτή την ρύθμιση στο auto ή στην μέση τιμή της.
• Κουμπί πίσω γαζιού
  Το πατάς ταυτόχρονα με την πατήστρα για να ράψεις προς τα πίσω. Το χρησιμοποιούμε για να κλειδώσουμε την ραφή στο ξεκίνημά της.

Οδηγοί & πέρασμα κλωστής

• Οδηγοί κλωστής
  Η κλωστή πρέπει να περάσει μέσα από συγκεκριμένους οδηγούς για να καταλύξει στο μάτι της βελόνας. Οι σύγχρονες μηχανές έχουν τυπωμένα νούμερα δίπλα στους οδηγούς ώστε να περαστεί η κλωστή με την σωστή σειρά.
• Πετεινός
  Η κλωστή πρέπει να περάσει από εδώ μέσα πριν καταλήξει στην βελόνα. Πολλά προβλήματα στην ραφή οφείλονται στο ότι η κλωστή δεν έχει περαστεί σωστά μέσα στον πετεινό.
• Βελόνα
  Η κλωστή πρέπει να περάσει μέσα από το μάτι της βελόνας. Αυτό γίνεται είτε με αυτόματο περαστήρι που διαθέτουν κάποιες μηχανές είτε με το χέρι.
• Αυτόματο περαστήρι
  Περνάει με ευκολία την κλωστή στο μάτι της βελόνας.

Διαδικασία ραφής

• Μοχλός ανεβοκατεβάσματος ποδιού
  Ανεβάζει και κατεβάζει το ποδαράκι. Το ποδαράκι πρέπει να είναι πάντα κατεβασμένο όσο ράβεις!
• Μοχλός απελευθέρωσης ποδιού
  Δεν ράβονται όλα τα πράγματα με το ίδιο ποδαράκι. Αν χρειαστεί να το αλλάξεις για να ράψεις φερμουάρ ή κουμπότρυπα, το κάνεις από εδώ.
• Πλάκα
  Την αφαιρείς για να καθαρίσεις την μηχανή. Πάνω της θα βρεις και τα περιθώρια ραφής.
• Περιθώριο ραφής
  Τα περιθώρια ραφής είναι γραμμούλες πάνω στην πλάκα. Εδώ ευθυγραμίζεις το τελείωμα του υφάσματος ανάλογα με το περιθώριο που χρειάζεται να αφήσεις.
• Ποδαράκι & Δοντάκια
  Συγκρατούν και κινούν το ύφασμα προς τα εμπρός καθώς ανεβοκατεβαίνει η βελόνα και δημιουργείται η ραφή.

Κουβαρίστρα & μασουρίστρα

• Άξονας κουβαρίστρας
  Εδώ τοποθετείς την κουβαρίστρα, είτε για να ράψεις, είτε για να μασουρίσεις. Κάποιες μηχανές έχουν 2 άξονες.
• Άξονας μασουρίστρας
  Εδώ τοποθετείς την μασουρίστρα για να μασουρίσεις.
• Στοπ μασουρίστρας
  Όταν η μασουρίστρα γεμίσει, αυτό το εξάρτημα την σταματάει.
• Πορτάκι μασουρίστρας
  Ανοίγεις για να αλλάξεις μασουρίστρα ή να καθαρίσεις την ραπτομηχανή σου.
• Σαίτα
  Εδώ μέσα μπαίνει η μασουρίστρα. Στο πλάι έχει μια μικρή βιδούλα η οποία ρυθμίζει την έντασή της (αντίστοιχη με τον ρυθμιστή έντασης της κουβαρίστρας).

Επιπλέον λειτουργίες

• Ρυθμιστής δοντιών
  Υπάρχει σε κάποιες μηχανές, το χρησιμοποιείς για να κατεβάσεις τα δοντάκια. Στην περίπτωση αυτή, θα πρέπει εσύ με τα χέρια να κινείς το ύφασμα προς την κατεύθυνση που θέλεις να ράψεις.
• Ρυθμιστής πίεσης ποδιού
  Διαθέσιμο σε κάποιες μηχανές μόνο, αλλάζει την πίεση του ποδιού για πολύ λεπτά ή πολύ χοντρά υφάσματα.
• Μοχλός κουμπότρυπας
  Πρέπει να είναι κατεβασμένος και τοποθετημένος ανάμεσα στο ποδαράκι της κουμπότρυπας. Χρειάζεται να δεις τις οδηγίες της συγκεκριμένης μηχανής για την σωστή τοποθέτηση.
• Ρυθμιστής μήκους γαζιού κουμπότρυπας
  Διαθέσιμο σε κάποιες μηχανές μόνο, από εδώ μπορείς να αλλάξεις το μήκος του γαζιού γύρω από την κουμπότρυπα.

Το να αναγνωρίζεις τα κουμπάκια και τις ρυθμίσεις της ραπτομηχανής σου, είναι το πρώτο μεγάλο βήμα προς το ταξίδι σου στον όμορφο χώρο της ραπτικής. Καλώς ήρθες!